เครียดกับแคบ
---
เมื่ออยู่ในภาวะ 'พร้อมร...

เครียดกับแคบ
---
เมื่ออยู่ในภาวะ 'พร้อมรบ' นั่นคือถูกทำให้กลัว โกรธ เกลียด หรือรู้สึกอันตราย (fight or flight) สมองจะหลั่งสารอะดรีนาลินและผลิตคอร์ติซอล (ฮอร์โมนตอบสนองความเครียด)

ในภาวะนั้นร่างกายจะตัดการทำงานส่วนอื่นที่ไม่จำเป็นต่อการเอาชีวิตรอด ขับเน้นความสามารถในการต่อสู้ หัวใจเต้นแรง การได้ยินลดลง การมองเห็นแคบลง ต่อมน้ำลายหยุดผลิตน้ำลาย

ในห้วงนั้นเราจะเครียดและ 'โฟกัส' ไปที่ 'ศัตรู' ตรงหน้า เราเข้มข้นขึ้น แต่แคบลง

ในช่วงสั้นๆ ธรรมชาติเช่นนี้เป็นประโยชน์ต่อการเอาชีวิตรอด แต่ถ้าต้องถูกกระตุ้นให้อยู่ในโหมด 'สู้หรือเผ่น' แบบนี้ตลอดเวลาเราจะกลายเป็นคนเครียดต่อเนื่อง กังวล หวาดกลัว โกรธเกรี้ยว

เมื่อภาวะนี้เกิดจนเป็นนิสัย การมองกว้าง รับรู้สิ่งต่างๆ ด้วยการรับรู้ที่กว้างขวาง ใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์อาจเป็นไปได้ยากขึ้น

อาจนำไปสู่อาการเจ็บหน้าอก ซึมเศร้า ปวดหัว นอนไม่หลับ ภูมิคุ้มกันลดลง และอายุสั้น

เพราะชีวิตไม่ได้ถูกออกแบบมาให้หวาดกลัวหรือต้องต่อสู้ตลอดเวลา

จำเป็นต้องมีเวลาผ่อนคลายกายและความคิด รับรู้โลกที่ปลอดภัย อยู่กับคนที่ไว้ใจ อยู่กับปัจจุบันตรงหน้า ไม่ถูกอดีตทำร้าย ไม่กังวลกับอนาคต และอยู่กับสภาวะปกติบ้าง

การโฟกัสนั้นเหมือนแว่นขยายรวมแสงแดด เผากระดาษให้ติดไฟได้ แต่เผาตลอดเวลาก็อันตราย เพราะไม่เพียงเผาภายในตัวเองแต่ยังเผาคนข้างๆ ด้วย

ภาวะ 'พร้อมรบ' ไม่ได้หมายถึงการมีเรื่องต่อยตีเท่านั้น แต่บางคนก็รบกับการงาน รบกับอุปสรรค รบกับข่าวสาร รบกับความคิดเห็นแตกต่าง รบกับความฝันและเป้าหมาย

เวลารบเราจะโฟกัสมากๆ

เข้มข้นขึ้น แต่แคบลง

เป็นปฏิกิริยาที่เป็นประโยชน์ระยะสั้น แต่ถ้าถี่จะเป็นโทษระยะยาว

---